سکته مغزی ایسکمیک نوعی سکته است که زمانی رخ می دهد که جریان خون به بخشی از مغز مسدود یا کاهش یابد. این می تواند اکسیژن رسانی به مغز را مختل کند و باعث مرگ سلول های مغز شود.
سکته مغزی ایسکمیک شایع ترین نوع سکته مغزی است که حدود 87 درصد از سکته های مغزی را تشکیل می دهد.
دلایل متعددی برای سکته مغزی ایسکمیک وجود دارد، از جمله:
آترواسکلروز: این تجمع پلاک، یک ماده چرب، بر روی دیواره عروق است. پلاک در نهایت می تواند جریان خون به مغز را مسدود کند.
آمبولی قلبی: این اتفاق زمانی رخ می دهد که یک لخته خون یا قطعه دیگری از مواد از قلب جدا شده و به مغز می رسد و جریان خون را مسدود می کند.
انسداد شریان کوچک: این انسداد یک شریان کوچک در مغز است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله آترواسکلروز، اسپاسم عروق خونی یا التهاب باشد.
حمله ایسکمیک گذرا (TIA): این یک وقفه موقت در جریان خون به مغز است که علائمی شبیه به سکته مغزی ایجاد می کند اما معمولاً در عرض 24 ساعت برطرف می شود. TIA ها اغلب یک علامت هشدار دهنده سکته مغزی در آینده هستند.
علائم سکته مغزی ایسکمیک
علائم سکته مغزی ایسکمیک بسته به ناحیه ای از مغز که تحت تاثیر قرار گرفته است می تواند متفاوت باشد. با این حال، برخی از علائم رایج عبارتند از:
- بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن
- مشکلات بینایی ناگهانی، مانند تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی
- مشکل ناگهانی در صحبت کردن یا درک گفتار
- سرگیجه ناگهانی، از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سردرد شدید ناگهانی
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، مهم است که فورا به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع می تواند شانس بهبودی شما را افزایش دهد.
درمان سکته مغزی به علت و زمان شروع آن بستگی دارد. اگر سکته در عرض چند ساعت تشخیص داده شود و درمان شود، ممکن است با استفاده از روشی به نام ترومبولیز، جریان خون را به ناحیه آسیب دیده مغز بازگردانید. این شامل تزریق دارویی است که لخته خون را حل می کند.
اگر سکته مغزی به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است ناحیه آسیب دیده مغز برای همیشه آسیب ببیند. در این موارد، درمان بر مدیریت علائم و به حداقل رساندن عوارض طولانی مدت متمرکز است.
فیزیوتراپی در منزل سکته مغزی
فیزیوتراپی در منزل نقش مهمی در توانبخشی سکته مغزی ایفا می کند و به افراد کمک می کند تا عملکرد از دست رفته را بازیابند و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشند.
اهداف رایج فیزیوتراپی در منزل پس از سکته مغزی:
تقویت و هماهنگی اندام های آسیب دیده: فیزیوتراپیست ها بیماران را از طریق تمریناتی برای تقویت عضلات ضعیف، بهبود هماهنگی و افزایش دامنه حرکتی در اندام های آسیب دیده راهنمایی می کنند. این ممکن است شامل تمریناتی برای بازو، پا یا هر دو باشد، بسته به نیاز فرد.
تمرین تعادل و راه رفتن: سکته مغزی ایسکمیک می تواند تعادل و راه رفتن را مختل کند و خطر افتادن را افزایش دهد. فیزیوتراپیست ها به بیماران تمرینات تعادلی مانند ایستادن روی یک پا، ایستادن پشت سر هم و حرکات تای چی را آموزش خواهند داد. آنها همچنین ممکن است تمرین راه رفتن را برای بهبود الگوهای راه رفتن و کاهش زمین خوردن در برنامه تمرینی بیماران بگنجانند.
مدیریت اسپاستیسیته: اسپاستیسیته، یکی از عوارض شایع سکته مغزی، باعث سفتی عضلات می شود و می تواند حرکت را محدود کند. فیزیوتراپیست ها از تکنیک های مختلفی برای مدیریت اسپاستیسیتی مانند کشش، تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES) و تزریق سم بوتولینوم استفاده می کنند.
تحرک و فعالیت های روزانه: فیزیوتراپیست ها توانایی بیماران را برای انجام فعالیت های روزمره زندگی (ADLs)، مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، و استفاده از توالت ارزیابی می کنند. آنها ابزارهای آموزشی و کمکی را برای کمک به بیماران برای بازیابی استقلال در این وظایف فراهم خواهند کرد.
فواید فیزیوتراپی در منزل پس از سکته مغزی
بهبود عملکرد فیزیکی: فیزیوتراپی در منزل می تواند به بازماندگان سکته مغزی ایسکمیک کمک کند تا قدرت، هماهنگی و تعادل را بازیابند و به آن ها اجازه می دهد فعالیت های روزانه را مستقل تر انجام دهند.
کاهش خطر افتادن: با بهبود تعادل و راه رفتن، فیزیوتراپی می تواند به طور قابل توجهی خطر افتادن را کاهش دهد، که یک نگرانی اصلی برای بازماندگان سکته مغزی است.
بهبود کیفیت زندگی: فیزیوتراپی می‌تواند کیفیت کلی زندگی بازماندگان سکته مغزی را با بهبود توانایی‌های فیزیکی، کاهش درد و ارتقای استقلال بهبود بخشد.
راحتی و آشنایی: حضور در منزل خود می تواند به طور قابل توجهی احساس راحتی و آرامش شما را در طول جلسات درمانی بهبود بخشد. این حالت می تواند به تمرکز بهتر و پیشرفت بالقوه سریعتر پس از سکته مغزی ایسکمیک کمک کند.
حفظ روال ها: فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل به شما این امکان را می دهد تا به کارهای روزمره خود با کمترین اختلال ادامه دهید. درمانگر می‌تواند تمرین‌هایی را در فعالیت‌های روزانه‌ی شما بگنجاند و کاربرد عملی را ارتقاء دهد و اعتماد به نفس ایجاد کند.
مشارکت خانواده: درمانگران می توانند به اعضای خانواده در مورد نحوه ارائه حمایت در طول تمرینات و کارهای روزانه آموزش دهند. این به عزیزان شما امکان می دهد تا در بهبودی شما مشارکت فعال داشته باشند.
راهکارهای پیشگیری
در اینجا چند روش کلیدی برای پیشگیری از سکته مغزی ایسکمیک وجود دارد:
سبک زندگی سالم: این شامل حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی و ورزش است. رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را انتخاب کنید و چربی های اشباع شده و ناسالم را محدود کنید. حداقل 150 دقیقه ورزش با شدت متوسط یا 75 دقیقه ورزش شدید در هفته را هدف گذاری کنید.
مدیریت فشار خون: فشار خون بالا یک عامل خطر اصلی برای سکته مغزی است. فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید و با پزشک خود کار کنید تا در صورت نیاز از طریق دارو یا تغییر سبک زندگی، آن را تحت کنترل داشته باشید.
کنترل کلسترول: کلسترول بالا می تواند به تجمع پلاک در شریان ها کمک کند و خطر سکته را افزایش دهد. بررسی منظم کلسترول و دارو می تواند به حفظ آن در محدوده سالم کمک کند.
ترک سیگار: سیگار به عروق خونی آسیب می رساند و خطر سکته را افزایش می دهد. ترک سیگار یکی از مهم ترین کارهایی است که می توانید برای بهبود سلامت قلب و عروق خود انجام دهید.
شرایط زمینه ای را مدیریت کنید: اگر دیابت، آپنه خواب یا سایر شرایط سلامتی دارید که خطر سکته مغزی را افزایش می دهد، با پزشک خود برای مدیریت موثر آنها همکاری کنید.
در برخی موارد، بسته به عوامل خطر فردی، پزشک ممکن است داروهایی مانند آسپرین با دوز پایین یا رقیق‌کننده‌های خون را برای کمک به جلوگیری از لخته شدن خون توصیه کند.