اختلال تعادل پس از سکته مغزی یک عارضه شایع است که بیش از سه چهارم بیماران پس از سکته مغزی آن را تجربه می کنند. اختلال تعادل پس از سکته مغزی می تواند از سرگیجه خفیف تا سرگیجه شدید و ناتوانی در حفظ تعادل که منجر به زمینه خوردن می شود ، متغیر باشد. اختلال تعادل پس از سکته مغزی می تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و انجام فعالیت های روزمره زندگی و حفظ استقلال را دشوار کند. فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل راهکاری موثر در بهبود تعادل پس از سکته مغزی است که توسط متخصصان ما در بهترین مرکز فیزیوتراپی در منزل تهران ارائه می شود. مغز نقش مهمی در حفظ تعادل دارد. هنگامی که سکته مغزی به مناطقی از مغز که مسئول تعادل هستند آسیب می رساند، می تواند تعاملات پیچیده بین مغز، عضلات و سیستم های حسی را که در ایستادن و ثابت نگه داشتن ما نقش دارند، مختل کند. مناطق خاصی از مغز که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند عبارتند از:
مخچه: مخچه مسئول هماهنگی حرکات ماهیچه ای و حفظ تعادل است. سکته هایی که به مخچه آسیب می رسانند می توانند منجر به مشکلاتی در تعادل، هماهنگی و هماهنگی شوند.
سیستم وستیبولار: سیستم وستیبولار مسئول تشخیص حرکات سر و ارسال سیگنال به مغز در مورد موقعیت ما در فضا است. سکته هایی که به سیستم وستیبولار آسیب می رسانند می توانند باعث سرگیجه و بی ثباتی شوند.
سیستم بینایی: سیستم بینایی نیز در تعادل نقش دارد، زیرا به ما کمک می کند موقعیت و حرکات خود را نسبت به محیط اطراف خود قضاوت کنیم. سکته هایی که به سیستم بینایی آسیب می رسانند نیز می توانند به مشکلات تعادل منجر شوند.
علائم و عوارض سکته مغزی
علائم سکته مغزی معمولاً به سرعت و بدون هشدار ظاهر می‌شوند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- اختلال در گفتار یا درک گفتار: مشکل در صحبت کردن، لکنت زبان، یا ناتوانی در درک کلمات
- فلج یا ضعف ناگهانی یک طرف بدن: احساس بی‌حسی یا ضعف در صورت، دست یا پا
- مشکل در بینایی: تاری دید، دوبینی یا از دست دادن کامل بینایی در یک یا هر دو چشم
- سردرد شدید و ناگهانی: معمولاً بدترین سردردی است که فرد تاکنون تجربه کرده است
- سرگیجه و از دست دادن تعادل: مشکل در راه رفتن یا ایستادن
- گیجی و کاهش سطح هوشیاری: مشکل در تمرکز، سردرگمی یا بیهوشی
عوارض سکته مغزی بسته به شدت سکته، ناحیه آسیب‌دیده مغز و سرعت درمان متفاوت است. برخی از عوارض رایج عبارتند از:
- فلج اندام ها پس از سکته مغزی: از دست دادن کامل یا جزئی حرکت در یک یا چند عضو بدن
- اختلالات حسی: از دست دادن حس لامسه، درد یا دما
- مشکلات گفتاری: اختلال در صحبت کردن، خواندن یا نوشتن
- مشکلات بلع: مشکل در بلع غذا یا آب
- اختلالات شناختی: مشکل در حافظه، تمرکز، قضاوت و حل مسئله
- تغییرات خلقی و رفتاری: افسردگی، اضطراب، تحریک‌پذیری یا تغییرات شخصیتی
- تشنج: بروز ناگهانی و غیرقابل کنترل فعالیت‌های الکتریکی در مغز
عوارض طولانی‌مدت سکته مغزی می‌توانند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهند و نیاز به مراقبت‌های طولانی‌مدت داشته باشند.
علت اختلال تعادل پس از سکته مغزی
آسیب به مخچه: مخچه بخش مهمی از مغز است که در کنترل حرکت، تعادل و هماهنگی نقش دارد. آسیب به این ناحیه می‌تواند به طور مستقیم باعث اختلال در تعادل شود.
آسیب به ساقه مغز: ساقه مغز نیز در کنترل تعادل و حرکت نقش دارد. آسیب به این ناحیه می‌تواند به اختلال در تعادل و هماهنگی منجر شود.
آسیب به لوب‌های مغز: لوب‌های مختلف مغز در پردازش اطلاعات حسی و حرکتی نقش دارند. آسیب به این لوب‌ها می‌تواند به اختلال در تعادل و هماهنگی منجر شود.
ضعف عضلانی: سکته مغزی می‌تواند باعث ضعف عضلانی در یک طرف بدن شود که این امر می‌تواند بر تعادل تأثیر بگذارد.
اختلالات حسی: سکته مغزی می‌تواند باعث اختلال در حس عمقی (حس موقعیت بدن در فضا) شود که این امر نیز بر تعادل تأثیر می‌گذارد.
عواملی که می‌توانند بر شدت اختلال تعادل پس از سکته مغزی تأثیر بگذارند:
- محل و اندازه آسیب مغزی: هرچه آسیب مغزی بزرگ‌تر و در ناحیه مهم‌تری باشد، احتمال اختلال تعادل بیشتر است.
- نوع سکته مغزی: سکته‌های خونریزی‌دهنده معمولاً باعث آسیب مغزی بیشتری نسبت به سکته‌های ایسکمیک می‌شوند.
- سن بیمار: افراد مسن ممکن است به دلیل کاهش ذخایر عصبی، توانایی کمتری برای بهبود تعادل داشته باشند.
- بیماری‌های زمینه‌ای: وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی می‌تواند بر بهبود تعادل تأثیر بگذارد.
انواع مشکلات تعادل پس از سکته مغزی
انواع مختلفی از مشکلات تعادلی وجود دارد که ممکن است پس از سکته مغزی رخ دهد. این شامل:
- سرگیجه: سرگیجه احساس چرخش یا بی ثباتی است. این می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله سکته مغزی، مشکلات گوش داخلی و عوارض جانبی دارو باشد.
- آتاکسی: آتاکسی وضعیتی است که باعث حرکات ناهماهنگ و مشکلات تعادلی می شود. اغلب به دلیل آسیب به مخچه ایجاد می شود.
- سندرم پوشر: سندرم پوشر وضعیتی است که در آن افراد مبتلا به سکته مغزی هنگام نشستن یا ایستادن به سمت ضعیف خود فشار می آورند. این می تواند حفظ تعادل را دشوار کند و منجر به زمین خوردن شود.
درمان اختلال تعادل پس از سکته مغزی
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل می تواند به بهبود تعادل، هماهنگی و قدرت کمک کند. فیزیوتراپیست ها با شما همکاری خواهند کرد تا تمریناتی را ایجاد کنند که می توانید در خانه انجام دهید تا تعادل خود را بهبود ببخشید.
کاردرمانی: کاردرمانی می تواند به شما کمک کند تا خانه و فعالیت های روزانه خود را برای کاهش خطر سقوط تطبیق دهید. درمانگران با شما همکاری خواهند کرد تا خطرات موجود در خانه شما را شناسایی کرده و راهکارهایی را برای اجتناب از آنها به شما آموزش دهند.
دارو: اگر مشکلات تعادل شدید باشد، پزشک ممکن است دارویی برای کمک به کاهش سرگیجه و بهبود تعادل تجویز کند.
تحریک مغز: تعدادی درمان جدید در حال توسعه هستند که از تحریک مغز برای بهبود تعادل استفاده می کنند. این درمان ها هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند، اما برای کمک به افرادی که پس از سکته دچار مشکلات تعادلی هستند، امیدوار کننده هستند.
فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل
فیزیوتراپی سکته مغزی نوعی درمان توانبخشی است که به افرادی که دچار سکته مغزی شده اند کمک می کند تا تحرک و استقلال خود را بازیابند و در درمان اختلال تعادل پس از سکته مغزی نقش مهمی دارد. فیزیوتراپیست ها از تکنیک های مختلفی برای بهبود قدرت، تعادل، هماهنگی و دامنه حرکتی استفاده می کنند. آنها همچنین با بیماران سکته مغزی برای توسعه استراتژی هایی برای غلبه بر چالش های زندگی روزمره کار می کنند.
فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل می تواند در اولین فرصت ممکن پس از سکته شروع شود. مداخله زودهنگام می تواند به بهبود شانس بهبودی کامل و کاهش خطر عوارض کمک کند.
اهداف فیزیوتراپی سکته مغزی عبارتند از:
- تقویت قدرت و هماهنگی
- افزایش تعادل و ثبات
- بهبود دامنه حرکتی
- بازیابی مهارت های عملکردی
- کاهش خطر از دست دادن تعادل و سقوط
- بهبود کیفیت زندگی
برخی از تکنیک های مورد استفاده در فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل عبارتند از:
- تمرینات ورزشی: ورزش جزء کلیدی توانبخشی سکته مغزی است. فیزیوتراپیست ها برنامه ای از تمرینات را طراحی خواهند کرد که متناسب با نیازها و توانایی های فرد باشد.
- درمان دستی: درمان دستی شامل استفاده از دست ها برای دستکاری عضلات و مفاصل بدن است. این می تواند به بهبود انعطاف پذیری، دامنه حرکتی و تسکین درد کمک کند.
- تحریک الکتریکی: از تحریک الکتریکی می توان برای تحریک عضلات و اعصاب استفاده کرد. این می تواند به بهبود قدرت، هماهنگی و احساس کمک کند.
- آموزش راه رفتن: تمرین راه رفتن به افراد مبتلا به سکته کمک می کند تا توانایی راه رفتن مستقل را دوباره به دست آورند.
- آموزش نوروپلاستیسیتی: آموزش نوروپلاستیسیتی از تکنیک هایی استفاده می کند که به مغز کمک می کند پس از سکته مغزی خود را دوباره سیم کشی کند. این می تواند به بهبود عملکرد و کاهش ناتوانی کمک کند.