سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن

سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن به ضعف یا فلج در سمت چپ بدن اشاره دارد. این می تواند شامل ضعف در بازوها، پاها، صورت، یا حتی کل سمت چپ بدن باشد. فلج سمت چپ بدن معمولاً پس از سکته مغزی در سمت راست مغز رخ می دهد. این به این دلیل است که سمت راست مغز کنترل سمت چپ بدن را بر عهده دارد.

اختلال ناگهانی جریان خون در مغز که علت اصلی سکته مغزی است، می تواند عواقب عمیقی بر روی فرد مبتلا داشته باشد. در میان پیامدهای مختلف، فلج سمت چپ بدن پس از سکته یک وضعیت چالش برانگیز است که نیاز به درک و حمایت همه جانبه دارد.

از نظر عصبی، سمت چپ مغز سمت راست بدن را کنترل می کند و بالعکس. هنگامی که سکته مغزی در سمت راست مغز رخ می دهد، اغلب منجر به فلج در سمت چپ بدن می شود. این ارتباط بین مغز و بدن مبنایی برای درک علائم فلج سمت چپ پس از سکته است.

بیشتر بخوانید : فلج پس از سکته مغزی

علل سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن

سکته مغزی در دو نوع ایسکمیک و هموراژیک رخ می دهد که علل هرکدام عبارتند از :

علل سکته مغزی ایسکمیک

تصلب شرایین: تصلب شرایین زمانی اتفاق می افتد که دیواره رگ های خونی با رسوبات چربی و کلسترول سفت و باریک می شود. این امر می تواند جریان خون را کاهش دهد و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
آریتمی قلب: آریتمی قلب زمانی اتفاق می افتد که ضربان قلب غیر طبیعی باشد. آریتمی قلب می تواند منجر به لخته شدن خون در قلب شود که می تواند از طریق جریان خون به مغز حرکت کند و باعث سکته مغزی شود.
فشار خون بالا: فشار خون بالا می تواند به دیواره رگ های خونی آسیب برساند و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
دیابت: دیابت می تواند باعث آسیب به رگ های خونی شود و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند باعث آسیب به رگ های خونی شود و خطر سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن را افزایش دهد.
مصرف بیش از حد الکل: مصرف بیش از حد الکل می تواند باعث آسیب به رگ های خونی شود و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.

علل سکته مغزی هموراژیک

• فشار خون بالا: فشار خون بالا می تواند به دیواره رگ های خونی آسیب برساند و خطر سکته مغزی هموراژیک را افزایش دهد.
• آنوریسم: آنوریسم زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی در مغز ضعیف و متورم شود. آنوریسم می تواند پاره شود و باعث سکته مغزی هموراژیک شود.
• مصرف داروهای رقیق کننده خون: داروهای رقیق کننده خون می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند. در برخی موارد، این می تواند منجر به سکته مغزی هموراژیک شود.

علائم سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن

بی‌حسی یا ضعف ناگهانی: این حالت اغلب در یک طرف بدن تجربه می‌شود و معمولاً روی صورت، بازو یا پا تأثیر می‌گذارد. در مورد سکته مغزی که سمت راست مغز را درگیر می کند، معمولاً منجر به فلج یا ضعف در سمت چپ بدن می شود.

گیجی یا مشکل در صحبت کردن: افراد ممکن است در درک گفتار، بیان کلامی خود یا هر دو مشکل داشته باشند. این به عنوان آفازی شناخته می شود و می تواند از نظر شدت متفاوت باشد.

مشکلات بینایی: ممکن است مشکل ناگهانی بینایی در یک یا هر دو چشم وجود داشته باشد. این می تواند شامل تاری دید، دوبینی یا از دست دادن کامل بینایی در یک چشم باشد.

مشکل در راه رفتن: سکته مغزی می تواند باعث سرگیجه ناگهانی، از دست دادن تعادل یا عدم هماهنگی شود.

سردرد شدید: یک سردرد ناگهانی و شدید بدون علت شناخته شده می تواند نشانه سکته مغزی هموراژیک باشد که ممکن است با حالت تهوع یا استفراغ همراه باشد.

مشکل در بلع: این مشکل به عنوان دیسفاژی شناخته می شود و می تواند به دلیل ضعف عضلانی یا فلج در گلو یا دهان رخ دهد.

ضعف عضلانی یا فلج کامل: افراد ممکن است از دست دادن کنترل اختیاری عضلات سمت چپ را تجربه کنند که بر بازو، پا و صورت تأثیر می گذارد. این می تواند به شدت بر تحرک و توانایی انجام فعالیت های روزانه تأثیر بگذارد.

از دست دادن حس: ممکن است توانایی کاهش حس لمس، درد، دما یا حس عمقی (حس موقعیت بدن) در سمت چپ وجود داشته باشد.

اسپاستیسیتی و سفتی: عضلات ممکن است سفت و سفت شوند که منجر به مشکل در حرکت شود. این عارضه که اسپاستیسیتی نامیده می شود، می تواند باعث درد شود و دامنه حرکتی را تحت تاثیر قرار دهد.

مسائل مربوط به تعادل و هماهنگی: افراد ممکن است با تعادل دست و پنجه نرم کنند و خطر سقوط بیشتری داشته باشند. راه رفتن و سایر حرکات ممکن است ناهماهنگ و چالش برانگیز شوند.

درمان سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن

درمان فلج سمت چپ بدن بر بهبود عملکرد عضلات و کاهش علائم تمرکز دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل می تواند به تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی کمک کند.
• کاردرمانی: کاردرمانی می تواند به بهبود مهارت های حرکتی ظریف، مانند نوشتن یا لباس پوشیدن کمک کند.
• گفتاردرمانی: گفتاردرمانی می تواند به بهبود گفتار و بلع کمک کند.
• دارو درمانی: داروها ممکن است برای کاهش التهاب یا درد ناشی از فلج استفاده شوند.
• در برخی موارد، جراحی ممکن است برای بهبود جریان خون به مغز و کاهش آسیب عصبی استفاده شود.

توانبخشی می تواند به افراد مبتلا به فلج سمت چپ بدن پس از سکته مغزی کمک کند تا دامنه حرکتی خود را بهبود بخشند، قدرت عضلات خود را افزایش دهند و مهارت های حرکتی خود را بازیابی کنند. داروها می توانند به کاهش درد، اسپاسم و سایر علائم فلج کمک کنند. جراحی در برخی موارد ممکن است برای بهبود عملکرد حرکتی یا کاهش علائم فلج مورد استفاده قرار گیرد.

فیزیوتراپی در منزل

فیزیوتراپی پس از سکته مغزی و فلج سمت چپ بدن یک بخش مهم از توانبخشی است که می تواند به افراد مبتلا به سکته مغزی کمک کند تا دامنه حرکتی، قدرت عضلات و هماهنگی خود را بهبود بخشند و مهارت های حرکتی خود را بازیابی کنند. متخصصان فیزیوتراپی در منزل با ارزیابی فرد و تعیین اهداف درمانی، برنامه درمانی شخصی برای هر بیمار ایجاد می کنند.

هدف از فیزیوتراپی پس از سکته مغزی عبارتند از:

• جلوگیری از سفتی عضلات و عوارض دیگر
• بهبود دامنه حرکتی
• افزایش قدرت عضلات
• بهبود هماهنگی
• بازیابی مهارت های حرکتی

متخصصان فیزیوتراپی در منزل از طیف گسترده ای از تکنیک ها برای کمک به افراد مبتلا به سکته مغزی استفاده می کنند، از جمله:

• تمرینات فعال: این تمرینات توسط خود بیمار انجام می شود و شامل حرکاتی مانند خم کردن بازو یا پا، چرخش سر و راه رفتن است.
• تمرینات مقاومتی: این تمرینات با استفاده از وزنه ها یا دستگاه های مقاومتی انجام می شود و به افزایش قدرت عضلات کمک می کند.
• تمرینات تعادلی: این تمرینات به بهبود تعادل و هماهنگی کمک می کند.
• تمرینات عملکردی: این تمرینات برای کمک به بیمار در انجام فعالیت های روزمره مانند راه رفتن، لباس پوشیدن و غذا خوردن طراحی شده اند.​

بیشتر بخوانید : زمان طلایی درمان سکته مغزی

فواید فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل

بهبود تحرک و قدرت عضلانی
سکته مغزی اغلب منجر به همی پلژی یا همی پارزی می شود که در آن یک طرف بدن ضعیف یا فلج سمت چپ بدن می شود. فیزیوتراپی بر تمرینات و تکنیک هایی تمرکز دارد که به تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی مفاصل کمک می کند. تمرینات منظم و هدفمند می تواند عملکرد ماهیچه ای قابل توجهی را بازیابی کند و بیماران را قادر می سازد تا فعالیت های روزانه را مستقل تر انجام دهند.

تقویت تعادل و هماهنگی
تعادل و هماهنگی معمولاً پس از سکته مغزی مختل می شود و خطر سقوط و صدمات بیشتر را افزایش می دهد. فیزیوتراپیست ها از تمرینات خاصی برای بهبود حس عمقی (آگاهی از وضعیت بدن) و تعادل استفاده می کنند. تکنیک هایی مانند تمرین تعادل، تمرینات راه رفتن و استفاده از وسایل کمکی می تواند به بیماران کمک کند تا ثبات و اعتماد به نفس را در حرکات خود به دست آورند.

کاهش اسپاستیسیتی و درد
اسپاستیسیتی یا افزایش تون عضلانی، یک مشکل شایع پس از سکته مغزی است که منجر به سفتی و ناراحتی می شود. فیزیوتراپی شامل کشش، موقعیت و تمرینات برای کاهش اسپاستیسیتی و درد است. تکنیک هایی مانند کشش عضلانی، تقویت عضلات آنتاگونیست و استفاده از روش هایی مانند گرما یا سرما درمانی می تواند ناراحتی را کاهش داده و حرکت را بهبود بخشد.

دیگر مزایا

تقویت نوروپلاستیسیته
توانایی مغز برای سازماندهی مجدد خود و ایجاد اتصالات عصبی جدید (نوروپلاستیسیته) برای بهبودی پس از سکته مغزی بسیار مهم است. فعالیت‌های فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل با درگیر کردن بیماران در تمرین‌های تکراری که مغز را تقویت می‌کنند، باعث افزایش انعطاف‌پذیری عصبی می‌شود. این فرآیند به بازیابی عملکردهای از دست رفته کمک می کند.

تقویت استقلال
یکی از اهداف اولیه توانبخشی سکته مغزی، بازیابی هر چه بیشتر استقلال است. فیزیوتراپی بیماران را به مهارت های مورد نیاز برای انجام فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن، حمام کردن و پیاده روی مجهز می کند. افزایش استقلال منجر به مشارکت بیشتر در فعالیت های اجتماعی، کاهش احساس انزوا و افزایش رفاه کلی می شود.

پیشگیری از عوارض ثانویه
بی حرکتی طولانی مدت پس از سکته مغزی می تواند منجر به عوارض ثانویه مانند زخم فشاری، ترومبوز ورید عمقی (DVT) و ذات الریه شود. فیزیوتراپی باعث تقویت حرکت و گردش خون می شود که در پیشگیری از این عوارض بسیار مهم است. فعالیت بدنی منظم همچنین به سلامت کلی قلب و عروق کمک می کند و خطر سکته های مکرر را کاهش می دهد.